Trátase da literalidade do informe de estratexia economico-financeira incorporado no documento no que Facenda fixa o teito de gasto do goberno para 2015. E xustamente por iso é mais perigoso e convén miralo máis de perto.
Galiza: traballo barato
Di a dereita española en Galiza que para atinxir a «equidade social» e unha recuperación económica sustentábel hai que evitar a «evolución errática». A Xunta considera así «indispensábel a contención de custos laborais» — que, efectivamente, non é errática porque é o que vén practicando e recomendando no último lustro con todo luxo de abusos — de forma a elevar o grao de competitividade das empresas do país e fomentar o aumento de investimentos.
Porén, una ollada aos datos oficiais dá para ver perfeitamente o cinismo da proposta, que mesmo vai alén de a facer nun país empobrecido como o noso, con mais de medio millón de pobres nun censo que non atinxe nen os tres millóns de habitantes. Resulta que, en promedio, cada traballadora en Galiza custa á empresa 2.170 euros — salario e cotizacións incluídas —, o que coloca o país no terceiro posto do ranking de paraísos para empregadores entre as comunidades autónomas do Estado, só por trás de Extremadura e Canarias. En calquera caso, ben lonxe do que custa ás empresas cada operario en Madrid (máis de 800 euros a máis por mes) ou do que representa a media do Estado (2.474 euros).
Mais non é esta a única proposta do departamento de Facenda do goberno galego. O informe adxunto fala tamén de continuar a reforzar o sector financeiro malia o constante bombeo de diñeiro público nos últimos anos co obxectivo de financiar os riscos da especulación — que continúa como práctica de base do modelo.
Se isto se suma á escenificación da unidade ideolóxica hispano-alemá coa visita de Merkel e Rajoi a Compostela — unha escenficación con todos os tintes neocoloniais, por certo, e con carga policial incluída —, o que se obtén é a panorámica que contrarresta os anuncios grandilocuentes do goberno de Madrid, que teima en facer crer que «os españois» transitan xa pola saída da crise.
A estagnación á volta do camiño
A análise, en todo caso, exixe considerar tamén o qué pode pasar nun escenario de perpetua queda dos salarios, non só dos directos, como tamén dos indirectos — os que as persoas percebimos en función dos servizos públicos de acceso xeral e gratuíto, que cada vez son menos xerais e menos gratuítos.
Converter Galiza nun país de traballo barato, facendo desta característica a pedra angular da oferta nun sistema globalizado de produción e especulación ten consecuencias directas que van moito alén dunha cuestión de orgullo, que é como amiúdo se costuma tratar cando se compara esa pespectiva coa situación da China, por exemplo, con todo o desprezo eurocentrista.
Mesmo analisándoo dunha óptica capitalista, a proposta de Facenda non deixa de resultar, ao mesmo tempo, infantil e temeraria. Infantil porque considera que o facto de que as taxas de lucro das empresas foren maiores ten unha influencia mecánica, directa e incontornável sobre a competitividade dunha economía e na redistribución deses lucros en forma de novas unidades produtivas, ou sexa, de ampliación da base produtiva: máis fábricas, en definitiva, ou máis empresas de servizos. É evidente que se esta afirmación xa era arriscada nun capitalismo produtivista, moito máis o é nun capitalismo especulativo, onde lucro e produción poden até non ter calquera relación.
Por outra parte, resulta temeraria porque esquece que o sistema capitalista vive nunha tensión permanente entre dúas fontes potenciais de bloqueo: lucros demasiado baixos, que se traducen en desinvestimentos e bloqueo da oferta, e lucros demasiado elevados, que se traducen nunha concentración do capital, nunha crecente desigualdade e na queda da capacidade adquisitiva da clase operaria, que é a que compra os produtos e servizos que ela mesma fornece, e que deixa de compralos cando efectivamente existe unha perspectiva ou unha realidade de redución dos salarios (directos e indirectos).
A estagnación da procura ou, o que é o mesmo, o bloqueo da demanda de bens e servizos é, do ponto de vista capitalista, tan mau para o sistema como o bloqueo dos investimentos pola queda dos lucros. Mais, evidentemente, se a direita ultraliberal que ocupa a Xunta de Galiza ten que apostar por algún dos dous escenarios — porque non existe alternativa sen abandonar definitivamente o sistema — apostará por bloquear a procura, aínda que iso signifique despois ter que arranxar a desfeita por medio do sobrealimentamento da banca para que continúe a dar créditos, como se en lugar de nun sistema finito que está xa atinxindo os seus limites reais — proto-revolucionarios, no fundo — o diñeiro público non se acabase máis.