Con motivo destes traballos visitaron Vigo os investigadores da University of South Carolina (Columbia, South Carolina, EEUU) David Wethey, responsable principal do proxecto, e Sarah Woodin. O seu parceiro en Galicia é o grupo de investigación da profesora da Facultade de Ciencias do Mar, Elsa Vázquez, con quen estaban en contacto “de xeito máis informal”, subliña Vázquez, desde hai uns anos. Aproveitando a visita asinouse un convenio de colaboración entre ambas universidades polo cal o investigador Gonzalo Macho Rivero, contratado pola Universidade de South Carolina como investigador de posdoutoramento desde o pasado ano, volverá a traballar no que ata o 2011 era o seu grupo de investigación “xa que eu sempre traballei coa profesora Vázquez, que dirixiu tanto a miña tesiña como a tese”, subliña Macho. Agora o seu traballo consistirá en realizar a parte experimental do proxecto na Estación das Ciencias Mariñas de Toralla, ECIMAT, e en diversos bancos marisqueiros, como os da confraría de Redondela.
O obxectivo: poder predicir os cambios
Os traballos prolongaranse ata o ano 2015 e para entón o obxectivo é saber que especies de ameixas se van adaptar mellor a un cambio climático no que se agardan temperaturas máis extremas, con invernos moito máis fríos e veráns máis cálidos, choivas máis concentradas, períodos de seca máis prolongados...
No desenvolvemento deste proxecto recompilarase información histórica recollida polos satélites, datos oceanográficos (temperatura, salinidade...), biolóxicos (éxito reprodutivo, mortalidade...) e outros procedentes das capturas pesqueiras que serán utilizados para validar os modelos bioxegráficos, fisiolóxicos e biofísicos. “Desta maneira poderase probar a fiabilidade para poder, a continuación, predicir futuros impactos debidos ao cambio climático na fisioloxía e ecoloxía de especies claves do ecosistema como son os bivalvos”, subliñou a catedrática Elsa Vázquez, directora tamén da Área de Docencia e Captación de Talento do Campus do Mar . Desta maneira intentarase predicir os límites bioxeográficos de distribución no futuro, “é dicir, se se van mover cara o norte ou o sur, a zonas máis frías, máis cálidas...”, así como avaliar cuantitativamente cambios nos patróns de distribución, abundancia, produtividade ou crecemento das especies e ecosistemas.
Colaboración necesaria e frutífera
Esta colaboración supón para ambas partes “innumerables beneficios”, subliña na súa visita ao campus David Wethey, ao tempo que explica que para eles resulta “vital” para poder levar a cabo os experimentos contar con estes contactos locais, en referencia tanto aos investigadores como as confrarías e os diferentes organismos de xestión pesqueira. Nesta liña contactouse con Sira Pereira da Asistencia Técnica da Confraría de Redondela para realizar experimentos de crecemento coas ameixas. “ A confraría amosou desde o principio o seu interese neste tipo de traballos e colaboracións coas institucións de investigación xa que permiten xuntar o coñecemento local dos mariscadores coas metodoloxías científicas para comprender mellor o comportamento destas especies e achegar solucións ao sector”, explicou Gonzalo Macho.
Doutra banda para o grupo da profesora Elsa Vázquez este traballo conxunto daralle acceso a toda unha serie de instrumental para medir o comportamento dos organismos “do que ata este intre non dispoñiamos”, subliña Macho. Entre estes ‘aparellos’ destaca os empregados para medir o ritmo cardíaco de organismos que se sedimentan, como é o caso das ameixas, e tamén todo o que se refire á realización de modelos matemáticos cos que se intenta comprender como se comporta un animal “para así poder chegar a predicir o que pode acontecerlle no futuro”.
Referentes a nivel mundial
David Wethey e Sarah Woodin levan xa varios anos visitando as costas europeas desde Francia ata Portugal, incluíndo varios puntos de mostraxe en Galicia, seguindo os límites de distribución e abundancia de diversas especies e relacionando os cambios observados con variables meteorolóxicas e o cambio climático. Agora o grupo de investigación da profesora Elsa Vázquez convértese coa sinatura deste convenio no seu parceiro en España, e súmase así a unha rede de socios europeos que inclúe o IFREMER, o equivalente en Francia ao Instituto Español de Oceanografía, e o CIBIO da Universidade de Oporto.
Os doutores David Wethey e Sarah Woodin teñen un amplo currículo que ven avalado por máis de 40 anos de experiencia investigadora nas áreas de ecoloxía de poboacións e comunidades, bioxeografía e cambio climático “sendo referentes a nivel mundial en ambos os dous campos”, subliña a investigadora viguesa, que explica que ambos autores contan con multitude de publicacións nas máis prestixiosas revistas especializadas “incluído Nature, Procedings of the National Academy of Scences, Ecology...”, engade Vázquez.
